Iragan 15ean, ETB-1eko Azpimarra saioan Cristina Uriarte Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza,
Hizkuntza Politika eta Kultura sailburu berriak egindako adierazpena ekarri
nahi dut gogora: "Hizkuntza ereduei dagokionez, norberaren
hautaketa sustatzen jarraituko dugu". Beraz, A, B eta D ereduek indarrean
jarraituko dute. Baina, itxura guztien arabera, Eusko Jaurlaritzak ez du D
ereduan indar berezirik egingo, “aukeratzeko askatasuna” bermatuko duelako.
Oraingoan ere aukeratzeko
eskubideak euskalduntzeko eskubidea
jango du. Ez dago aukeratzerik matematika ikasi edo ez, gaztelania edo
frantsesa ikastea aukeratzerik ez dagoen bezala. Bai, ordea, haurrek euskara
jakin behar duten edo ez. Errazago irensten dugu, nahiz eta atzerriko hizkuntza
izan, ingelesa irakastea bertako hizkuntza eta kultura irakastea baino.
Euskaldunok biktima paperean jarraitzen dugun artean, ez dugu zer eginik. Baina
agintariek badute konplexuz beteriko sistema gainditzerik.
Bestetik, gurasoek euren
seme-alaben hezkuntza, kultura eta aberastasuna bermatu gurako balute, D
ereduan matrikulatuko lituzkete euren haurrak. Zoritxarrez ez da horrela.
Horregatik, erakundeek Euskal Herrian
euskaraz bizitzeko aukera bermatuko duen hezkuntza eredua sustatu beharko
lukete.
Bistakoa da gazteek, derrigorrezko
ikasketak amaitzen dituztenean, ez dutela euskara behar bezala menperatzen.
Horrenbestez, helburu hori ez betetzeak indarrean dagoen hezkuntza politikak ez
duela euskalduntzen adierazten digu. Hala bada, legea ez da betetzen.
Haatik, argi utzi behar dugu D
eredua dela bermea. Ez da eredu esperimentala. Gainera, bertan lortzen diren
emaitza akademikoak paregabeak dira. Eta euskara ikasteak ez du beste hizkuntza
batzuk ikastea oztopatzen. Are gehiago, hizkuntzak ikasteko murgiltze-eredu
bakarra da D deritzoguna: euskara eta gaztelania edo euskara eta frantsesa
bikain menderatzeko aukera bakana. Ikasiko ditugu gero, ingelesa, alemana,
txinera… nahi beste, baina geure Herriko hizkuntzatik hasita. Ala, bizi den tokiko
errealitate baten aurrean itsutu
nahi duzu zeure seme-alaba? Ez iezaiozu alukeriarik egin.
Hala ere, euskara gure kultura- eta
identitate-ondarearen parte garrantzitsu dela pentsatzen ez duen horietarikoa
bazara ere, ireki mundua zeure haurrei. Dena dute irabazteko. Egiezu opari
hori.
Jon Gomez Garai
2013ko urtarrilaren 16an
